ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ

Üniversitelerimizin Türk Dili ve Edebiyatı bölümleri ile Çağdaş Türk Lehçeleri bölümlerinde okutulan dersler dikkate alınarak hazırlanan bu eserde, Türk dilinin üç tarihi lehçesini (Oğuz, Kıpçak, Çağatay) temsil eden yedi çağdaş Türk lehçesi ele alınmıştır. Bu lehçelerden Azerbaycan ile Türkmen Türkçeleri Oğuz; Özbek ile Uygur Türkçeleri Çağatay (Karluk); Tatar, Kırgız, ve Kazak Türkçeleri ise Kıpçak grubunun çağdaş temsilcileri olarak seçilmişlerdir. Söz konusu lehçeler, nicelik ve nitelik olarak Türk dünyasının siyasi ve kültürel geleceğinde önemli ölçüde söz sahibi olan Türk topluluklarının konuştuğu lehçelerdir. Üniversitelerimizin ilgili bölümlerinde de çoğunlukla bu lehçeler okutulmaktadır.

Çağdaş Türk Lehçeleri, üç ana bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölüm; Türklük Bilimine Giriş ana başlığını taşımaktadır. Bu bölümde Genel Türklük Bilimi, (Türkoloji) bilgileri verilmiş, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Türk Dünyası kısaca tanıtılmaya çalışılmıştır.

İkinci bölüm, Çağdaş Türk Lehçeleri - Gramer ana başlığını taşımaktadır. Bu bölümde, ana hatlarıyla yedi lehçenin grameri, ses bilgisi (fonetik) ve yapı bilgisi (morfoloji) bakımından incelenmiştir. Bu arada gramerden önce, her bir lehçeyle ilgil olarak, o lehçeyi konuşan topluluğun adı, tarihi, dili, edebiyatı ve ülkesi de tanıtılmıştır.

Bölümün sonunda ise yararlanılan kaynaklardan oluşan bir kaynaklar listesine yer verilmiştir. Üçüncü bölüm ise, Alfabeler ve Metin Örnekleri ana başlığını taşımaktadır. Bu bölüm, ortak Türk alfabesiyle birlikte, bu eserde inceleme konusu yapılan yedi lehçenin alfabesi ve metin örneklerinden oluşmaktadır.